بررسی فرایند اطلاع رسانی در زلزله های دوگانۀ اهر– ورزقان و مخاطرات ناشی از آن

Authors

پروانه پیشنمازی

یاسمین استوار ایزدخواه

abstract

زمین­لرزه ­های 21 مرداد 1391 اهر- ورزقان از جمله زلزله های ­دوگانه به شمار می رود که به فاصلۀ 11 دقیقه از هم، اولی با بزرگای 2/6 و دیگری 3/6 ریشتر اتفاق افتاد. این زلزله بیش از 300 کشته و 3000 زخمی بر جای گذاشت. جلوگیری کامل از خسارات و آثار منفی یک زلزله در حال حاضر ممکن نیست، اما کنترل و مدیریت آن به گونه­ای که خسارات مذکور به حداقل خود کاهش یابد، با استفاده از فرایند مدیریت بحران صحیح امکان پذیر است. همچنین عکس این موضوع هم می­تواند مصداق پیدا کند؛ بدین معنا که مدیریت نادرست بحران، نه تنها می­تواند دامنۀ خسارات را افزایش دهد، بلکه ممکن است به مخاطرات ثانویه مثل نارضایتی، اعتراض و بی­نظمی اجتماعی، اغتشاش و ... تبدیل شود. به همین دلیل اطلاع­رسانی در مرحلۀ وقوع بحران و انتشار اخبار دقیق و صحیح از مشخصات یک زلزله و آثار آن در ساعات اولیه، عامل تعیین­کننده­ای در فرایند مدیریت بحران و جلوگیری از بروز مخاطرات محیطی است. در این مقاله که بر اساس اطلاعات گردآوری شدۀ اسنادی و کتابخانه­ای و نیز مصاحبه با مسئولان و مدیران در مورد زلزله­های دوگانۀ اهر- ورزقان تهیه شد، وضعیت اطلاع­رسانی رسانه­ها و به ویژه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، به عنوان رسانۀ رسمی و ملی، بررسی شد؛ بدین منظور دو بُعد اصلی اطلاع­رسانی در حین بحران شامل: «اطلاع رسانی از وقوع زلزله و مشخصات آن» و «اطلاع­رسانی از آثار زلزله» ارزیابی شده و ضعف ها و قوت های آن تشریح می شود. براساس بررسی­های به عمل آمده در این مقاله نتیجه­گیری می­شود با اینکه اطلاع­رسانی از وقوع زلزله­های دوگانۀ اهر- ورزقان به درستی انجام گرفت که این مورد ناشی از ارتقای عملکرد شبکه­های لرزه­نگاری و شتاب نگاری در کشور است، اما اطلاع­رسانی صحیح و سریع از آثار زلزله همچنان دچار نقصان است. یکی دیگر از نتایج این پژوهش مبین آن است که رسانه­های محلی عملکرد مطلوب­تری در پوشش خبری زلزلۀ مذکور در مقایسه با رسانۀ ملی داشتند و عدم اطلاع­رسانی کامل رسانۀ ملی از این واقعه، عرصه را برای فعالیت رسانه­های غیررسمی و بیگانه و بروز شایعات هموار ساخت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی فرایند اطلاع‌رسانی در زلزله‌های دوگانۀ اهر– ورزقان و مخاطرات ناشی از آن

زمین­لرزه‌­های 21 مرداد 1391 اهر- ورزقان از جمله زلزله‌های ­دوگانه به‌شمار می‌رود که به‌فاصلۀ 11 دقیقه از هم، اولی با بزرگای 2/6 و دیگری 3/6 ریشتر اتفاق افتاد. این زلزله بیش از 300 کشته و 3000 زخمی بر جای گذاشت. جلوگیری کامل از خسارات و آثار منفی یک زلزله در حال حاضر ممکن نیست، اما کنترل و مدیریت آن به‌گونه­ای که خسارات مذکور به حداقل خود کاهش یابد، با استفاده از فرایند مدیریت بحران صحیح امکان‌...

full text

بررسی مخاطرات ناشی از زلزله اهر ورزقان در حوضه سرندچای و پیرامون آن

زلزله به عنوان مخربترین نیروی طبیعی، لرزش سریع و ناگهانی زمین است که بوسیله شکست و تغییر مکان سنگ های زیر سطح زمین بوجود می آید. بیشتر تلفات جانی و خسارت های مالی به علت اثرات ثانویه زلزله و پس از وقوع آنها بوجود می آیند. وقوع زلزله های مکرر و مخرب در نقاط مختلف کشور واقعیت لرزه خیزی ایران را تائید می کنند. برای مثال، در 21 مرداد 1391 دو زلزله با بزرگی 4/6 و 3/6 ریشتر در شهرستان اهر- ورزقان و ه...

full text

بررسی سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌های دوگانه اهر- ورزقان در مردادماه 1391 و روند حاکم بر پس لرزه های ناشی از آنها

در 21 مردادماه 1391 در منطقه اهر – ورزقان در شمال شرقی ایران دو زمین‌لرزه با بزرگاهای تقریبی 5/6 و 3/6 در فاصله‌ زمانی 11 دقیقه از یکدیگر بوقوع پیوستند. علاوه بر خسارات و تلفات ناشی از این رویدادها، خاموشی نسبی لرزه‌ای منطقه‌ مذکور و حجم بالای پس لرزه‌ها شرایط را برای مطالعه در این منطقه فراهم می سازد. از این رو در این مطالعه، سازوکار جفت رویداد اصلی به همراه پس لرزه های با کیفیت داده بالا مورد...

full text

بررسی آسیب پذیری اجتماعی زنان در حوادث طبیعی با تأ کید بر زلزله های ورزقان و اهر

کشور ایران یکی از کشورهای حادثه خیز دنیا است که به طور میانگین هر هفته یک بار زلزله ی بالای 3 ریشتر را تجربه می کند. اگر چه زلزله یکحادثه ی طبیعی است، اما به سبب آثار اجتماعی گوناگونی که دارد به یک موضوع جامعه شناختی تبدیل شده است و گروه های آسیب پذیری را به وجودمی آورد. یکی از این گروهها زنان هستند. هدف این پژوهش بررسی آسی بپذیری اجتماعی زنان در زلزله است. روش پژوهش از نوع کیفی- کم...

full text

بررسی کاربرد رساله های کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی

In the present study, we investigated the attitudes of supervisors, staff and individuals in charge of libraries of Tehran, Iran and Shahid Beheshti universities of medical sciences on the quality and quantity of use of 22 theses on librarianship and medical information course written by students of faculty of management and medical information proposed in years 1992-1993. Data were elicited th...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دانش مخاطرات

ISSN ۲۴۲۳-۴۱۵X

volume 2

issue 2 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023